همينطور نشانه‌هايي از تبرك و خوش‌يمن بودن ميوه انار در گذشته‌هاي بسيار دور وجود دارد كه مي‌شود رد پاي آن را در همه اديان و آيين‌ها ديد. همين اقبال باعث شده است كه آمار باغ‌هاي زيركشت انار به 69هزار هكتار برسد. نكته اينكه از هر باغ انار، حدود 14تن انار برداشت مي‌شود؛ محصولاتي كه حجم اصلي آنها به مصرف داخلي مي‌رسد. شناخت اين ميوه كه دانه‌هايش را با پوستي محكم در برگرفته، كار آساني نيست. امير خوشرو، يكي از باغداران بنام شهر ساوه، شما را با فوت و فن خريد انار آشنا مي‌كند بلكه هر بار انار دانه كرديد، سرخي‌اش ظرف را و طعمش دهانتان را شيرين كند؛ دانه‌هايي كه به عقيق مي‌مانند.
- بالاخره چند نوع انار داريم؟
انار را مي‌توان از نظر مزه به 3دسته انار شيرين، ملس و ترش، از نظر پوست به 2 دسته پوست نازك و پوست كلفت، از نظر رنگ دانه‌ها به 3 دسته قرمز، سفيد و گلي و در نهايت از نظر رنگ پوست به 5 دسته زرد، گلي، سبز، قرمز و سياه تقسيم كرد. اما تركيب هر كدام از اين خصوصيات با خصوصيات ديگر، مي‌شود نوع خاصي از اين ميوه. به همين‌خاطر هم 740نوع انار با خصوصيات ظاهري و طعم‌هاي مختلف در ايران وجود دارد. جالب است بدانيد كه از اين 740 نوع حدود 110گونه مختلف اين ميوه در شهر ساوه كشت مي‌شود.
- چطور انار خوب را بشناسيم؟
پوست: پوست اين ميوه مهم‌ترين چيزي است كه بايد به آن توجه كنيد. پوست انار بايد صاف باشد؛ يعني هيچ‌گونه لك يا سوراخ روي پوست وجود نداشته باشد. وجود لك خبر از گنديدگي دانه‌هاي چسبيده به پوست دارد. سوراخ روي پوست هم يا نشانه كرم‌خوردگي و يا گواه تلاش نافرجام پرندگان براي رسيدن به دانه‌هاي شيرين داخل انار است.
كلاهك: كلاهك را خوب بررسي كنيد. كلاهكي كه رشته‌هاي داخل آن ريخته باشد نشان‌دهنده اين است كه زمان زيادي از چيدن انار گذشته و ميوه‌اي كه شما در دست داريد تازه نيست. همين موضوع باعث مي‌شود احتمال گنديدگي داخل ميوه بالا برود. كلاهك‌ها خيلي ساده، كرم‌خوردگي داخل انار را نشان مي‌دهند فقط كافي است به رنگ داخل آن توجه كنيد، اگر سياه بود شك نكنيد انار مورد نظر دچار آفت كرم گلوگاه شده و قابل‌خوردن نيست.
دانه: خريد هر ميوه سربسته‌اي يك نوع ريسك محسوب مي‌شود. اما چه اشكالي دارد؟ هنگام خريد، يك دانه انار را پاره و دانه‌هايش را آزمايش كنيد. هسته‌هاي انار نبايد سفت باشند و بايد به‌راحتي با دندان خرد شوند. هرچقدر ميزان سفتي دانه‌ها بيشتر باشد، يعني انار بي‌كيفيت‌تر و كهنه‌تر است. اين نوع انارها به‌دليل اينكه زمان زيادي طول كشيده تا از باغ به‌دست مشتري برسند آب خود را از دست داده‌اند و معمولا دانه‌هاي آبداري ندارند. از طرفي دانه‌ها بايد همگي يكدست و يكرنگ باشند. اگر ديديد نيمي از آن سرخ و نيم ديگر سفيد باقي مانده‌اند، يعني زودتر از موعد چيده شده‌اند.
- كدام طعم، كدام مزه؟
انار آقامندلي، آلك شيرين و دانه سياه ساوه معروف‌ترين انارهاي اين منطقه هستند. پوست شفاف و روشني دارند و دانه‌ها تماما آبدار و شيرين هستند. اما اينكه چطور مي‌شود انار شيرين را از انار ترش تشخيص داد خيلي راحت است مي‌توان از روي رنگ رخساره به سّر درون اين ميوه دربسته پي برد؛ اينكه هر چقدر پوست انار روشن‌تر باشد انار شيرين‌تر است. انارهايي كه پوست آنها قرمز روشن يا سفيد با رگه‌هاي قرمز هستند جزو دسته انارهاي ملس قرار ميگيرند، هرچقدر اين رنگ دانه‌هاي روي پوست بيشتر باشد طعم ملس آن به طعم ترش نزديك‌تر مي‌شود. انارهايي هم كه رنگ سرخ دارند تكليفشان مشخص است، حتما هنگام خوردن اين نوع انار يك نمكدان كنار دست‌تان بگذاريد. البته به يك نكته هم توجه كنيد؛ گونه‌اي از اين ميوه رنگ بسيار تيره‌اي دارد كه به انار سياه معروف است. انار سياه برخلاف پوست تيره‌اش دانه‌هاي شيريني دارد و بيشتر از نظر خواص درماني كه دارد مورد توجه قرار مي‌گيرد.
- چه موقع وقت خريد انار است؟
بسياري از انارها به انارهاي تابستاني معروفند و پوست كلفت و دانه‌هاي شيرين دارند. آلك هم نوعي انار است كه زودتر از انارهاي ديگر مي‌رسد. رنگ پوستش روشن و دانه‌هايش ملس- ترش است. از نظر شكل ظاهري هم گلويي كشيده و پوست كلفتي دارد. اين انار معمولا با رسيدن فصل پاييز چيده مي‌شود. اما اناري كه شما از 25مهر تا اوايل آبان در بازار مي‌بينيد جزو خوب‌هاي خانواده انارها هستند. اناري كه از 15مهر‌ماه كار چيدنش آغاز مي‌شود و 10روزي درون انبارها مي‌ماند تا به فروش برسد بيشترين ميزان مرغوبيت از نظر طعم را داراست چرا كه در اين مدت 10روز خوب رسيده و دانه‌ها همه يكرنگ هستند.
- كدام انار را آبلمبو كنيم؟
اگر دانه‌هاي انار معده‌تان را دچار چالش مي‌كند مجبوريد از خير تماشاي زيبايي دانه‌ها و لذت دانه‌كردن آن بگذريد و آن را آبلمبو كنيد. انار پوست‌نازكي كه برجستگي دانه‌هاي آن از روي پوست قابل مشاهده باشد مخصوص آبلمبو كردن است. البته پوست آن نبايد دچار خشكي بيش‌ازحد شده باشد، منفذي نداشته و چروك نباشد. انار پوست كلفت اصلا براي اين كار مناسب نيست. فكر كنيد داريد انار را آبلمبو ميكنيد و پوستش بتركد. اينطوري هم ميوه را هدر داده‌ايد و هم لكه‌اي كه روي لباستان ايجاد شده يا اصلا پاك نمي‌شود و يا به سختي پاك خواهد شد.
- قيمت چند است؟
شما انار رسيده را از باغ مي‌توانيد كيلويي هزار و 500تومان خريداري كنيد. اما اگر سري به ميوه‌‌فروشي‌هاي سطح شهر يا بازارهاي ميوه و تره‌بار بزنيد شايد از تنوع قيمت آن كمي تعجب كنيد چرا كه قيمت انار صادراتي درجه يك كه هر كدام حدودا 500گرم است، تا كيلويي 20هزار تومان نيز به فروش مي‌رسد. اما قيمت معمول آن در ميادين ميوه و تره بار از كيلويي 2هزار و 100تا 3هزار و 500تومان است.
- خاطره
خوشرو مي‌گويد: «باغداري شغل آبا و اجدادي ماست. پدرم بعد از هر بار برداشت، به پشت‌بام خانه مي‌رفت و مردم را به بردن انار از باغمان دعوت مي‌كرد. مردم مي‌آمدند و مقداري انار از انارهاي چيده‌شده جدا مي‌كردند و مي‌بردند. پدرم اعتقاد داشت اين كار بركت باغ را دوچندان مي‌كند و دعاي خير مردم ضرر و زيان را از ثمره درخت‌ها دور خواهد كرد. همينطور هم مي‌شد؛ سال بعد درخت‌ها بيشتر بار مي‌دادند و محصول، محصول با‌كيفيت‌تري بود».
- چطور يك باغدار انار شويم؟
براي پرورش انار شما به آب و هواي نيمه‌گرمسيري و خاك پوك و نمناك نياز داريد. به جز در مناطقي با زمستان سرد و طولاني، اين درخت قابليت سازگاري با آب و هواي مختلف را كه داراي بهاري آفتابي و تابستاني گرم باشند داراست. اين درخت نسبت به سرما شديدا حساس بوده و در دماي كمتر از 12- درجه سانتي‌گراد كه بيش از 2 روز استمرار يابد قسمت هوايي آن از بين رفته و در شرايط دمايي سردتر حتي ريشه درخت هم آسيب ديده و از بين خواهد رفت. درست است كه درخت انار شرايطي مثل خاك ضعيف، خشكي و يخبندان‌هاي كوتاه‌مدت را تحمل مي‌كند اما اين وضعيت مستقيما روي محصول باغ اثر مي‌گذارد و شما شاهد ميوه بي‌كيفيت روي درختان خواهيد بود. كمترين مساحتي كه براي احداث يك باغ انار نياز هست، 1000متر است چرا كه باغ كمتر از اين ميزان به سوددهي نمي‌رسد و نمي‌شود به آن به‌عنوان شغل نگاه كرد. انار از 2روش كاشت نهال و كاشت دانه تكثير مي‌شود. شايد برايتان جالب باشد كه آقاي خوشرو مي‌گويد اگر دانه‌هاي اناري كه كاملا رسيده باشد را درون خاك بكاريم اين دانه‌ها با مراقبت ويژه كم‌كم تبديل به نهال مي‌شوند. فاصله هر درخت انار تا درخت بعدي بايد حدودا 2 متر باشد. زمان مناسب براي كاشت نهال هم زماني است كه درختان به خواب رفته‌اند. براي تهيه نهال ريشه‌دار بايد حدود 3هزار تومان براي هر قطعه پرداخت كنيد. اما اگر بخواهيد از روش قلمه‌زني براي كاشت درخت انار استفاده كنيد بهتر است قلمه را از باغ‌هاي مرغوب كه قيمت كمتري هم دارند خريداري كنيد. قيمت قلمه از 2هزار تومان شروع مي‌شود. هر درخت انار 5سال به نگهداري نياز دارد تا به بار بنشيند و اگر مراقبت‌هاي ويژه را انجام داده باشيد مي‌توانيد انتظار برداشت 25تا 30كيلو انار از يك درخت را داشته باشيد. از طرفي از طريق همين مراقبت‌هاي ويژه شما مي‌توانيد وزن هر دانه انار را بالا برده و بعدتر به صادرات نيز فكر كنيد.
نظر شما